Nợ xấu ngân hàng là tình trạng phổ biến khắp mọi nơi trên đất nước và xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào. Đây là trường hợp ảnh hưởng tiêu cực, làm thiệt hại về tinh thần lẫn vật chất đối với cả hai bên cho vay và mượn. Chính vì vậy, bạn nên am hiểu những thông tin cần thiết để tránh rơi vào tình trạng này.
Nợ xấu ngân hàng có thể hiểu như thế nào?
Nợ xấu ngân hàng là một trong các mặt trái của nhóm nợ theo quy định của pháp luật. Đó là khi người vay vốn mượn tiền ngân hàng mà không thanh toán trong thời gian nhất định. Tùy theo mỗi ngân hàng sẽ có hạn nộp tiền, thông thường nếu quá 90 ngày sẽ bị tính là nợ xấu.
Đa số các ngân hàng đều có kế hoạch cho vay tính lãi theo một quy định nào đó. Người dân sẽ tiến hành vay thế chấp hoặc vay có chứng minh tài sản khi cần thiết. Các tổ chức tín dụng đều yêu cầu người vai phải có người thứ 3 bảo lãnh hoặc có một số của cải nhất định.
Tuy nhiên, có vay thì phải có trả, nếu bạn không thể trả tiền hoặc cố tình trốn nợ sẽ dẫn đến hiện tượng nợ xấu. Đây là vấn đề rất nhiều người đang mắc phải, gây khó khăn cho việc sinh hoạt đời sống và giao dịch với các công ty tín dụng. Chính vì thế, bạn nên thanh toán tiền vay đúng thời gian và quy định trong hợp đồng.
Nguyên nhân dẫn đến các tình trạng nợ xấu
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến nợ xấu ngân hàng, trong đó có ký do chủ quan từ ngân hàng và người mượn hoặc các lý do khách quan từ bên ngoài. Trước nhất là phía ngân hàng không đủ thông tin người mượn nợ dẫn đến việc chỉ hoạch định sai phương hướng thu hồi. Ngoài ra, khâu kiểm tra, xác minh chưa được chặt chẽ, còn khá lỏng lẻo.
Sự cạnh tranh giữa các ngân hàng trong nước một cách gay gắt, chính vì vậy, điều kiện, tiêu chuẩn cho vay ngày càng hạ thấp. Một số nơi cho vay nóng cấp tốc không đòi hỏi thế chấp tài sản, thông tin cá nhân. Từ đó dẫn đến các khoản nợ xấu tràn lan khắp nơi, lâu ngày phải lâm vào tình trạng xóa nợ.
Đối với người mượn nợ không trung thực, có hành vi trốn nợ, thối thoát trách nhiệm. Cũng có người không đủ năng lực kinh tế, tình hình tài chính yếu kém, không thể trả nợ theo quy định. Từ đó, họ bị nợ xấu ngân hàng là điều hết sức bình thường và dễ bắt gặp.
Cuối cùng, các nguyên nhân khách quan từ môi trường cũng ảnh hưởng lớn đến việc mượn nợ. Nhất là thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh không thể lường trước, người vay lâm vào tình trạng khốn cùng, chưa thể thanh toán. Hơn nữa là sự lên xuống thất thường của thị trường kinh doanh, làm công ty, startup bị thua lỗ, phá sản.
Những đối tượng dễ bị dính nợ xấu ngân hàng nhất
Nợ xấu không dành riêng cho một ai, bất kỳ người nào cũng có khả năng dính vào trường hợp này. Đối tượng dễ bị nợ xấu nhất có thể nói là người nghiện ngập, cờ bạc, rượu bia không kiểm soát. Họ không có công việc ổn định, hoàn cảnh gia đình ở mức khá hoặc cận nghèo.
Ngoài ra còn có những công ty và doanh nghiệp tư nhân làm ăn, kinh doanh các lĩnh vực khác nhau trong đời sống. Không chỉ những công ty nhỏ, mà các tập đoàn lớn có quy mô khủng cũng có khả năng dính nợ xấu ngân hàng. Bởi vì, thị trường mất ổn định, dẫn đến việc kinh doanh thua lỗ, không thể trả nợ theo thời hạn.
Một số cá nhân, tổ chức mới khởi nghiệp, đã mượn nợ ngân hàng để bắt đầu cho việc kinh doanh. Tuy nhiên, trong quá trình mở công ty, họ gặp nhiều vấn đề khó khăn trong việc nhập hàng, nhân sự, xuất kho,… Từ đó, các startup không thể giải quyết và lâm vào tình trạng lỗ vốn, mượn nợ và không thể trả.
Phân loại các nhóm nợ xấu theo quy định của luật pháp
Nợ ngân hàng được chia làm 5 nhóm theo quy định của pháp luật, mỗi một loại đều có các quy định rõ ràng về thời hạn, số tiền khác nhau. Các cấp độ cũng tăng dần về độ nghiêm trọng từ trên xuống dưới. Nếu thuộc các nhóm nợ đầu tiên, bạn nên nhanh chóng thanh toán để tránh tình trạng khó khăn về sau.
Nhóm chưa được công nhận là nợ xấu
Trước nhất là nhóm nợ xấu ngân hàng đầu tiên và cũng là nhóm nợ tiêu chuẩn, có khả năng thu hồi vốn cao nhất. Tại nhóm này, người vay sẽ trả cả vốn lẫn lãi cho tổ chức không quá 10 ngày kể từ khi đáo hạn tiền vay. Những người thuộc nhóm một là người có uy tín cao, điều kiện kinh tế ổn định và có thể hợp tác lâu dài với ngân hàng.
Nhóm thứ 2 là nợ cần chú ý, là khoản nợ đã quá hạn trong thời gian dưới 90 ngày và trên 10 ngày. Lúc này, người vay được đánh giá có khả năng thanh toán thấp hơn so với nhóm 1. Tuy nhiên, họ vẫn có thể trả đầy đủ số tiền mượn và tiền lãi cho tổ chức tín dụng.
Nhóm nợ xấu ngân hàng mà bạn cần thanh toán cấp tốc
Tiếp theo là nhóm nợ dưới tiêu chuẩn được quy định từ dưới 90 – 180 ngày. Lúc này, các công ty tài chính nên chú ý nhiều hơn đến người vay mượn. Đây là tình trạng được đánh giá ít có khả năng hoàn tiền cho tổ chức. Do đó, họ sẽ được miễn hoặc giảm một phần tiền lãi để có thể đỡ áp lực hơn trong việc tất toán.
Nhóm thứ tư là nhóm nợ vượt thời hạn nộp tiền từ 180 – 360 ngày. Lúc này khoản vay đã rơi vào trạng thái nghi ngờ về việc có thể tất toán hay không. Người vay vốn hầu như không còn khả năng trả nợ theo quy định của hợp đồng dân sự. Nếu không nộp tiền theo thời hạn mới được đặt ra, họ sẽ vi phạm pháp luật.
Cuối cùng là nhóm nợ xấu ngân hàng có khả năng không thể thu hồi vốn cao nhất, khi thời hạn vượt quá 360 ngày mà người vay vẫn không hoàn tất thanh toán. Lúc này, các tổ chức tín dụng có quyền thu hồi tài sản, đưa thông tin lên CIC. Bạn hoàn toàn mất đi khả năng vay vốn tại bất cứ ngân hàng nào trong tương lai.
Kiểm tra nợ xấu ngân hàng chính xác, an toàn nhất
Hiện nay, bạn có thể kiểm tra nợ xấu bằng nhiều phương pháp, từ việc đến điểm vay để được nhân viên tư vấn cho đến tự check tại nhà. Nếu người mượn không rõ, không nhớ các vấn đề về tiền lãi, tiền gốc, thời hạn nộp. Bạn có thể đến ngân hàng, để họ kiểm tra thông tin và giải đáp thắc mắc về khoản nợ.
Mặt khác, bạn cũng có thể tải hai ứng dụng về máy tính hoặc điện thoại để tiện cho việc tra cứu nợ trên mạng. Đầu tiên là CIC, đây là app của tổ chức tín dụng quốc gia, cho phép bạn kiểm tra nợ xấu, lịch sử giao dịch của tài khoản. Ngoài ra, BCP cũng là nơi để người dân tự do kiểm kê điểm tín dụng của mình một cách công khai, minh bạch.
Rơi vào nợ xấu ngân hàng sẽ có ảnh hưởng gì?
Tùy theo trường hợp nợ xấu đã thanh toán hoạt thanh toán trễ trong vòng bao nhiêu năm mà bạn sẽ bị ảnh hưởng nhất định. Thứ nhất, đối tượng dính nợ xấu sẽ khó có thể tiếp tục vay vốn ngân hàng, cho dù là ngân hàng khác tập đoàn với nơi trước đó. Các tổ chức, cá nhân cho vay bên ngoài cũng sẽ dè chừng đối tượng này.
Nghiêm trọng hơn là việc không trả nợ thời gian dài, thông tin của bạn sẽ bị đưa lên trung tâm CIC. Tại đây, dữ liệu người bị nợ xấu sẽ được đưa đi khắp mọi tổ chức ngân hàng trên toàn thế giới. Dù cho bạn có bỏ đi đến quốc gia nào cũng khó có thể tiếp tục làm việc với tổ chức tín dụng.
Một số trường hợp, người dính nợ xấu ngân hàng sẽ không thể mua trả góp các món đồ như: xe, thiết bị điện tử, bất động sản,… Ngoài ra, nếu người mượn có hành vi trốn tránh, rất có thể họ sẽ bị tổ chức tín dụng khởi kiện ra toà và phải chịu mức án phí khá cao.
Cách xóa nợ xấu ngân hàng mà bạn nên nắm rõ
Việc xóa nợ xấu rất quan trọng cho mỗi cá nhân hoặc công ty nào đó, vì điều sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín hoặc giao dịch dân sự của họ trong thời gian sắp tới. Khi mượn nợ, dù là số tiền ít hay nhiều, bạn cũng cần phải nhanh chóng trả đủ tiền nợ theo quy định mà hai bên đã thỏa thuận để tránh rắc rối về sau.
Đầu tiên phải nói đến việc xóa nợ xấu ngân hàng đối với khoản vay dưới 10 triệu. Khi bạn đã hoàn tất việc đóng số tiền cuối cùng, trong vòng 24h lịch sử trên hệ thống CIC sẽ tự động cập nhật lại. Lúc này bạn đã có thể thoải mái khi mình đã không còn bất cứ một khoản nợ không tốt nào.
Tuy nhiên, trường hợp khoản vay trên 10 triệu khi đã đóng đủ tiền, bạn sẽ phải tìm đến cơ quan ngân hàng vay vốn để thông báo. Sau khi đã kiểm tra và làm thủ tục, ngân hàng sẽ thông báo lên trung tâm ngân hàng quốc gia để huỷ bỏ lịch sử nợ. Người vay sẽ phải đợi lên đến gần 1 năm để hệ thống cập nhật xóa nợ.
Biện pháp phòng tránh nợ xấu tốt nhất bạn cần biết
Nợ xấu ngân hàng mang đến rất nhiều vấn đề không hay, do đó, bạn nên hạn chế hết mức có thể lâm vào tình trạng này. Để không bị dính nợ xấu, bạn nên tự tính toán trước khả năng tài chính của bản thân có đủ chi trả cho các khoản thu lãi hay không. Nên lựa chọn những điểm vay uy tín, có tỷ lệ lãi suất thấp nhất có thể.
Bên cạnh đó, bạn phải dự phòng trước các vấn đề mất đi thu nhập cá nhân như thiên tai, lũ lụt hoặc bị đình chỉ công việc tạm thời. Lúc này, tiền chi trả mỗi tháng cho cuộc sống còn chưa đủ, không thể trích ra để đóng tiền cho ngân hàng. Từ đó, tình trạng nợ xấu rất dễ xảy ra và kéo dài, làm bạn không thể tự chủ.
Ngoài ra, trước khi mượn nợ, bạn nên kiểm tra các thông tin giao dịch của hai bên trên hợp đồng. Nếu có sai sót, phải nhanh chóng chỉnh sửa ngay để tránh ngân hàng nhập sai thông tin. Bởi vì có rất nhiều tình huống báo sai nợ xấu do lỗi dữ liệu của ngân hàng bạn đang hợp tác.
Kết Luận
Nợ xấu ngân hàng thực sự mang đến cho bạn rất nhiều điều phiền toái, nếu không giải quyết đúng hạn còn gây nên vấn đề nghiêm trọng hơn nữa. Chính vì thế, mỗi ngày khi mượn tiền phải đảm bảo về khả năng tài chính và thanh toán đúng hạn, đúng số tiền theo quy định của pháp luật.